Nowa Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego

Nowy obowiązujący w aspekcie prawnym dokument Ministerstwa Edukacji Narodowej określający wymagania państwa dotyczące celów, treści i wymagań edukacyjnych. Praca wychowawczo dydaktyczna w Tęczowym Przedszkolu planowana jest zgodnie z Nową Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego. Realizujemy również Nowy Program zgodny z nową podstawą programową:

• "Nasze Przedszkole" Małgorzata Kwaśniewska, Wiesława Żaba Żabińska

Nauczyciele Przedszkola samodzielnie podejmują decyzję w sprawie kolejności realizacji treści nauczania, proporcji czasu przeznaczonego na zapoznanie wychowanków z treściami, poszerzenia treści wskazanych w podstawie programowej.

Nauczyciele mają swobodę stosowania takich metod nauczania, jakie uważają za najwłaściwsze spośród uznanych przez współczesne nauki pedagogiczne. Podjęcie decyzji podpowiada wybrany przez nauczyciela program wychowania przedszkolnego.

Nasze metody pracy:

• Metoda czynnościowego nauczania matematyki Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej, doskonale wykorzystuje możliwości i prawidłowości rozwojowe małego dziecka. Pozwala dziecku działać doświadczać, rozwiązywać problemy, wyciągać wnioski, przewidywać, cieszyć się z każdego działania. Uczy logicznego myślenia i rozwija wyobraźnię.

• Metoda Batii Strauss - opiera się na: wykorzystaniu elementów ruchu, tańca, gestów, śpiewu, gry na prostych instrumentach perkusyjnych, stwarzaniu dzieciom możliwości zabawy z muzyką, przez co staje się lubiana i chętnie słuchana, aktywnym słuchaniu łatwo przyswajalnej muzyki poważnej, obcowaniu z nią i czerpaniu z niej tego co najlepsze: piękno, wrażliwość, pomysłowość, muzykalność, uruchamianiu wyobraźni oraz przełamywaniu oporów związanych z publicznym występem,

• Metoda KLANZY - pedagogika zabawy- Metoda oparta na wielokierunkowej aktywności dziecięcej , łączy w sobie w szczególności ruch, muzykę, taniec, działania plastyczne, działania poznawcze. Do ciekawych zabaw należą zabawy z " animacyjną chustą", które doskonale wpływają na integrację grupy, wyzwalają pozytywne emocje.

• Metoda gimnastyki twórczej C. Orffa i R Labana - pracując ta metodą wykorzystuje się różne formy ruchu, w tym również pantomimę, opowieść muzyczno- ruchową. Metoda pozwala na wykorzystanie ekspresji dziecka i jego inwencji. Umożliwia podejmowanie decyzji. Łączy w sobie dwa światy muzyki i ruchu.

• Metoda Kniesów - Metoda gimnastyki rozwijająca koordynację słuchowo- wzrokowo-ruchową. Doskonale rozwija poczucie rytmu i sprawność fizyczną. Jest to rodzaj gimnastyki utanecznionej, polegającej na poszukiwaniu coraz to nowych form ruchu sprzężonego z rytmem, muzyka z zastosowaniem przyborów. Zajęcia polegają na naśladowaniu ruchów prowadzącego. Dzieci odwzorowują ruchy nauczycielki, a także wprowadzają własne kreatywne ćwiczenia

• Metoda ruchu rozwijającego Sherborne - Udział w ćwiczeniach metodą W. Sherborne ma na celu stworzyć dziecku okazję do poznania własnego ciała, usprawnienia motoryki, poczucia swojej siły, sprawności i związku z tym możliwości ruchowych. Dziecko zaczyna mieć zaufanie do siebie, zyskuje też poczucie bezpieczeństwa. Podczas ćwiczeń ruchowych dziecko może poznać przestrzeń, w której się znajduje, przestaje ona być dla niego groźna. Czuje się ono w niej bezpiecznie, staje się aktywne, przejawia większą inicjatywę, może być twórcze. Dzielenie przestrzeni z drugą osobą nie musi być zagrażające, może stać się źródłem współprzeżywania. Nawiązania bliskiego kontaktu, opartego na zaufaniu i współpracy, daje możliwość poczucia wspólnoty i przeżycia szczęścia.

• Metody aktywizujące - pracując metodami aktywizującymi podstawowym zabiegiem, jaki wykonuje każdy nauczyciel, jest uświadomienie dziecku celu jego działań wraz z umotywowaniem potrzeby jego osiągnięcia Dennisona - Metoda, której twórcą jest Paul Dennison, zwana jest "Gimnastką Mózgu" lub inaczej Kinezjologią Edukacyjną (kines - od sł. ruch; logos – nauka). Jest to metoda ukierunkowana na ćwiczenie obu półkul mózgowych, oparta przede wszystkim na ruchach naprzemiennych .Metoda ukierunkowana na usprawnianie procesu uczenia się, na stymulowanie rozwoju intelektualnego dziecka, aktywizowanie systemu nerwowego i uwalnianie od blokad, które pojawiają się podczas stresu. Od innych metod wspomagających proces uczenia wyróżnia się tym, że jest oparta w głównej mierze na ruchu.

• Muzykoterapia - jedna z metod oddziaływania diagnostycznego, rehabilitacyjnego, terapeutycznego i profilaktycznego, poprzez wieloaspektowy wpływ muzyki na stan psychofizyczny i rozwój człowieka.

• Relaksacja - pomaga w zachowaniu wewnętrznej równowagi, umiejętnie wykorzystuje wszelkie chwile spokoju i odprężenia. Umiejętnie prowadzony relaks to świadome działania na pograniczu ćwiczeń fizycznych i umysłowych, pozwalające na pełne poznanie własnego ciała i jego możliwości oraz uświadomienie sobie znaczenia swojej woli. Dzięki własnej aktywności dziecko w wieku od 2 do 5 lat stopniowo poznaje fizyczne możliwości swojego ciała, uczy się panowania nad nim oraz umiejętności opisania go. Zgodnie z wymaganiami otoczenia - zarówno w domu, jak i w przedszkolu - korzysta ze swych umiejętności. Władzę, jaką posiada nad samym sobą, pozwalającą wykonywać i kontrolować własne czyny i gesty uświadomienia sobie krok po kroku. Dzięki temu lepiej panuje nad swoimi popędami, potrafi zahamować nierozważne ruchy, co ułatwia wysłuchanie innych osób, pomaga w koncentracji uwagi i skupieniu się na wykonywanych czynnościach.

Główne cele wychowania przedszkolnego realizowane są we wszystkich obszarach działalności edukacyjnej naszego przedszkolnego

• wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji,

• wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym , co dobre i co złe, potrafiły zgodnie bawić się i uczyć, kulturalnie zwracać się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy,

• kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodniejszego znoszenia stresów i porażek,

• rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi,

• troska o zdrowie dzieci, ich rozwój fizyczny oraz sprawność ruchową, aby chciały i mogły uczestniczyć w zabawach i grach sportowych,

• budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym, a także rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne,

• kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej: do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej,

• zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w szkolnym kształceniu.

Aby powyższe cele zostały osiągnięte, zadaniem nauczycieli jest wspomaganie rozwoju, wychowywanie i kształcenie dzieci w następujących obszarach:

• Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych.

• Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku.

• Wspomaganie rozwoju mowy dzieci.

• Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.

• Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności ruchowej.

• Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.

• Wychowanie przez sztukę - dziecko widzem i aktorem.

• Wychowanie przez sztukę - muzyka i śpiew, pląsy i taniec.

• Wychowanie przez sztukę: różne formy plastyczne.

• Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych

• Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń.

• Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt.

• Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną.

• Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania.

• Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.

Zadania nauczycieli we współpracy z rodzicami

• Systematycznie informują rodziców o zadaniach wychowawczych i kształcących realizowanych w przedszkolu.

• Zapoznają rodziców z podstawą programową i włączają ich do kształtowania u dziecka tych wiadomości i umiejętności, które są tam zalecane

• Informują rodziców o sukcesach i kłopotach ich dzieci, a także włączają ich do wspierania osiągnięć rozwojowych dzieci i łagodzenia trudności, na jakie natrafiają

• Zachęcają rodziców do współdecydowania w sprawach przedszkola, np. wspólnie organizują wydarzenia, w których biorą udział dzieci

Zasady warunkujące prawidłowy przebieg wychowania i nauczania dzieci 4 - 5 letnich oraz prawidłowy rozwój psychoruchowy

• Co najmniej 1/5 pobytu dziecka w przedszkolu trzeba przeznaczamy na zabawę dowolną

• Co najmniej 1/5 czasu przedszkolnego dzieci spędzają w ogrodzie, na boisku, w parku, itp.

• Najwyżej 1/5 czasu pobytu dziecka w przedszkolu zajmują różnego rodzaju zajęcia dydaktyczne, realizowane wg. wybranego programu

• Pozostałe 2/5 czasu pobytu dziecka w przedszkolu nauczyciel może dowolnie go zagospodarować . W tym czasie mieszczą się czynności opiekuńcze, samoobsługowe, organizacyjne i inne

Zadania nauczycieli w obliczu celów nowej podstawy programowej wychowania przedszkolnego

• Nauczyciele z pozycji nauczającej zajmują pozycje wspierające, wspomagające rozwój

• Nauczyciele przemodelowują własną pozycję w procesie kształcenia dzieci w wieku przedszkolnym; z organizatorów procesu wychowawczo - dydaktycznego stają się moderatorami przestrzeni edukacyjnej

• Nauczyciele wspierają dzieci w rozwoju samodzielności w szerokim rozumieniu tego pojęcia ( samodzielności społecznej, komunikacyjnej, myślenia, własnego rozwoju, oceniania działania własnego i innych, samodzielności ruchowej i funkcjonalnej w najbliższym otoczeniu, etc.)

• Nauczyciele w znaczący sposób wspierają rozwój emocjonalny dzieci poprzez budowanie poczucia wartości osobistej wychowanków, nazywanie uczuć towarzyszących danym sytuacjom i umiejętności radzenia sobie z uczuciami negatywnymi, uczenie dzieci mówienia o uczuciach w celu rozwiązywania konfliktów i współodczuwania innych ludzi w najbliższym otoczeniu

• Nauczyciele w większym zakresie niż dotychczas stosują indywidualizację wspierania rozwoju dzieci opartą o rzetelną diagnozę we wszystkich sferach rozwojowych i indywidualne programy stymulująco - korekcyjno - terapeutyczne

• Nauczyciele poprze własny wzorzec i działania wychowawcze kształtują postawy otwartości na innych, tolerancji, współpracy, odpowiedzialności poprzez samodzielność wyborów, szacunku dla siebie i innych, itp.

• Nauczyciele wykorzystują sztukę nie tylko dla celów rozwijania wrażliwości estetycznej, ale staje się ona narzędziem d rozwoju ruchowego, umysłowego, kulturowego, emocjonalnego, higieny układu nerwowego i do aktu tworzenia poprzez samodzielne działania

• Nauczyciele tworzą dzieciom warunki do samodzielnych obserwacji, doświadczania, odkrywania zależności w świecie przyrody i techniki, samodzielnego formułowania wniosków i poszukiwania odpowiedzi na rodzące się pytania

• Nauczyciele dbają o zapewnienie dzieciom dostępu do źródeł informacji w celu samodzielnego ich wyboru

• Nauczyciele zapewniają dzieciom możliwość autoprezentacji w szerokim rozumieniu tego pojęcia

• Nauczyciel dbają o rozwój fizyczny dzieci nie tylko w celu nabywania sprawności ruchowej, ale również w celu rozwoju umysłowego oraz kształtowania świadomości zdrowotnej

• Nowa podstawa programowa w swoich celach i zadaniach zaprasza nauczycieli do zmian w organizacji przestrzeni wychowawczo - dydaktycznej, a także do zmiany metod pracy pedagogicznej.

Rozkład dnia w nowej podstawie programowej

• Co najmniej 1/5 pobytu dziecka w przedszkolu trzeba przeznaczyć na zabawę dowolną

• Co najmniej 1/5 czasu przedszkolnego dzieci spędzają w ogrodzie, na boisku, w parku, itp.

• Najwyżej 1/5 czasu pobytu dziecka w przedszkolu zajmują różnego rodzaju zajęcia dydaktyczne, realizowane wg. Wybranego programu wychowania przedszkolnego

• Pozostałe 2/5 czasu pobytu dziecka w przedszkolu nauczyciel może dowolnie go zagospodarować . W tym czasie mieszczą się czynności opiekuńcze, samoobsługowe, organizacyjne i inne

• W wychowaniu przedszkolnym nie stosuje się szkolnych metod i środków dydaktycznych, np. zeszytów ćwiczeń dla dzieci

• Wobec dzieci 5 - letnich, rozwijanie gotowości do nauki pisania poprzez rozwijanie umiejętności graficznych nie trwa dłużej niż 10 minut dziennie

Diagnozowanie rozwoju dzieci zadaniem nauczyciela

• Diagnozowanie potrzeb rozwojowych dzieci wieku przedszkolnego jest obowiązkiem nauczyciela w każdej grupie wiekowej.

• Celem diagnozy jest: określenie mocnych i słabych stron w rozwoju dziecka oraz opracowanie zindywidualizowanych programów stymulujących, terapeutycznych stosownie do potencjału rozwojowego dziecka, harmonizowanie sfer rozwojowych

• Diagnoza Dzieci 5 - letnich ma na celu zgromadzone informacje o poziomie rozwoju dzieci aby pomóc;- rodzicom w poznaniu stanu gotowości swojego dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej, aby mogli je w osiąganiu tej gotowości, odpowiednio do potrzeb wspomagać a nauczycielowi przedszkola przy opracowaniu indywidualnego programu wspomagania i korygowania rozwoju dziecka, który będzie realizowany w roku poprzedzającym rozpoczęcie nauki w szkole podstawowej;

Zasady formułowania diagnozy

• Prowadzone obserwacje odnoszą się do poszczególnych sfer rozwojowych dziecka , wnioski i spostrzeżenia formułowane są dla każdej ze sfer indywidualnie, natomiast diagnoza ujmowana jest całościowo.

• Diagnoza pedagogiczna uwzględnia: ogólną wiedzę o dziecku ( na podstawie rozmów z rodzicami, dzieckiem, bieżących obserwacji )

• Wyniki z arkusza obserwacyjnego

• Informacje od specjalistów, pod opieką których pozostaje wychowanek

MONITOROWANIE

Nauczyciel monitoruje u wychowanka:
wiedzę i umiejętności, postawy, uzdolnienia, zachowania, wzajemne relacje, stosowanie zwrotów grzecznościowych (kultura słowa i zachowania), umiejętność nawiązywania kontaktów, opanowanie emocji

Nauczyciel monitoruje u siebie:
realizację zadań dydaktycznych i wychowawczych, stopień opanowania wiadomości i umiejętności, postępy w realizacji celów, umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji, stopień realizacji planów pracy, zgodność doskonalenia zawodowego z potrzebami przedszkola,

Dyrektor monitoruje u nauczyciela:
prowadzenie dokumentacji, sposoby i efekty nauczania, realizację programów wychowania przedszkolnego, pracę nauczyciela, realizację zadań dydaktyczno-wychowawczych, postępowanie nauczyciela wobec wychowanka, sposób prowadzenia zajęć, wykorzystanie różnorodnych metod nauczania, realizację treści podstawy programowej, realizację zadań z planu pracy przedszkola, osiągnięcia nauczyciela, wywiązywanie się z obowiązków służbowych, efektywne wykorzystanie czasu pracy na zajęciach, przygotowanie nauczyciela do zajęć, kontrolę przez nauczyciela osiągnięć dzieci, organizację imprez, relacje międzyludzkie, wystrój sal, motywowanie dzieci, atmosfera na zajęciach, pracę z dzieckiem zdolnym i z problemami.

Rodzice monitorują u dziecka:
rozwój dziecka, postępy, osiągnięcia, trudności, opanowanie określonych umiejętności, zachowania w określonych sytuacjach, samopoczucie, spędzanie czasu wolnego, towarzystwo dziecka; samopoczucie w przedszkolu, stan emocjonalny dziecka, czas spędzony przed telewizorem - oglądane programy, czas spędzony przed komputerem.

NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA

PROFILAKTYKA LOGOPEDYCZNA

Prawdą oczywistą jest, że lepiej wcześniej zapobiegać niż później leczyć. Programy profilaktyczne obejmują wiele dziedzin naszego życia, nie tylko zdrowie czy bezpieczeństwo, lecz również powstawanie wad wymowy i dysleksji. Już u trzylatków można zauważyć niepożądane formy artykulacji spowodowane dysfunkcją języka tj. seplenienie międzyzębowe, boczne lub policzkowe, które przez kolejne lata mogą ulec jedynie utrwaleniu.
W chwili gdy dziecko już pięcioletnie trafi pod opiekę logopedy, usunięcie powstałej wady będzie wymagać dużego nakładu pracy i wysiłku nie tylko ze strony specjalisty, lecz głównie ze strony dziecka i jego rodziców.
Kolejnym i niezwykle ważnym powodem podjęcia wczesnej i szybkiej interwencji logopedycznej są dzieci z opóźnionym rozwojem mowy, których do przedszkoli trafia coraz więcej. Są to dzieci z ryzyka dysleksji rozwojowej i im wcześniej zostaną podjęte działania profilaktyczne, tym łatwiej i szybciej dziecko pokona trudności.

Stąd też powstał pomysł wprowadzenia Profilaktyki logopedycznej w młodszych grupach wiekowych. Program ten realizujemy wspólnie z logopedą od grudnia.
W realizacji programu wykorzystujemy elementy m.in. glottodydaktyki, Metody Dobrego Startu, muzykoterapii, logorytmiki i Metody P. Dennisona.

Ćwiczenia obejmują:

• Zabawy usprawniające mięśnie języka.

• Zabawy doskonalące mięsień okrężny ust, wargi i żuchwę.

• Ćwiczenia pierścienia okołogardłowego.

• Doskonalenie umiejętności wysłuchiwania i różnicowania dźwięków mowy czyli tzw. fonemów.

• Zabawy wyostrzające słuch fizyczny.

• Kształtowanie nawyku prawidłowego oddychania przez nos z wykorzystaniem mięśni przepony.

• Zabawy fonacyjne i ortofoniczne.

• Ćwiczenia mające na celu kształtowanie umiejętności kontrolowania układu języka i ust w lusterku i bez niego, czyli tzw. kinestezji artykulacyjnej.

• Ćwiczenia artykulacyjne ze zwróceniem uwagi na prawidłowy układ warg i języka przy wypowiadaniu poszczególnych głosek.

• Proste zabawy manualne, do których często wykorzystywane są "Paluszkowe wierszyki" Szumanówny (w mózgu, ośrodki odpowiedzialne za drobne ruchy rąk i za ruchy artykulatorów ułożone są w bezpośredniej bliskości, a stymulowanie działania jednego z nich pobudza do pracy drugi).

• Pląsy i zabawy ze śpiewem, które doskonalą koordynację ruchową i pamięć słuchową, dostarczają wiele radości.

• Ćwiczenia i zabawy pozwalające na utrwalenie schematu i strojności ciała, gdzie serce jest punktem odniesienia do określenia lewej strony.

• Zabawy służące doskonaleniu procesów syntezy i analizy słuchowej.

• Ćwiczenia służące uświadamianiu dzieciom możliwości ( lub jej braku), przy przedłużaniu niektórych dźwięków mowy - oswajanie z terminami : samogłoska, spółgłoska.

• Zabawy relaksacyjne.

Formy pracy wykorzystywane w czasie zajęć pozwalają dzieciom na swobodną i bezstresową działalność. I tak, w trakcie ćwiczeń usprawniających mięśnie artykulatorów, wykonywane są jednocześnie ruch całego ciała. Takie połączenie małej (język, wargi, żuchwa) i dużej motoryki (ręce, nogi, tułów), nie tylko odwraca uwagę dziecka od trudności i uatrakcyjnia ćwiczenie, ale przede wszystkim uczy koordynacji ruchowej i precyzji wykonania ruchu.
Ćwiczenia prowadzone są systematycznie i zawierają różnorodne formy aktywności. Bazą wielu spotkań są wiersze J. Tuwima, J. Brzechwy, J.L. Kerna, H. Bechlerowej, D. Wawiłow, oraz piosenki dla dzieci.
Ważnym elementem tego programu są warsztaty dla rodziców, prowadzone przez logopedę, w trakcie których przechodzą oni krótkie szkolenie z zakresu ćwiczeń usprawniających aparat artykulacyjny, oraz zapoznają się z problematyką rozwoju mowy dziecka.
Profilaktyka logopedyczna to nie tylko forma zapobiegania utrwalaniu się wad wymowy, lecz również przeciwdziałanie dysleksji rozwojowej. Nasz program obejmując obok ćwiczeń logopedycznych zabawy doskonalące słuch fonematyczny, analizę i syntezę słuchową, pamięć słuchową i ruchową, koordynację ruchową, wzrokowo-ruchową i koncentrację, w znacznym stopniu przyspieszają dojrzewanie poszczególnych analizatorów, których dysharmonijny rozwój jest jedną z przyczyn dysleksji.